Profilaktyka stomatologiczna
Działania wykonywane przez pacjenta w ramach profilaktyki domowej:
- Staranne stosowanie się do zaleceń lekarza odnośnie reżimu higienicznego jamy ustnej. Zabiegi wykonywane w domu przez Pacjenta powinny obejmować właściwą higienę wszystkich powierzchni zębów, oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych przy pomocy specjalnie przeznaczonych do tego celu przyrządów, oczyszczanie powierzchni grzbietowej języka i miejsc nietypowych – powierzchnia dodziąsłowa przęsła mostu( szczególna przydatna w tym przypadku jest nić Super Floss ze sztywnymi końcami), okolice zamków stałego aparatu ortodontycznego, czy ruchome uzupełnienia protetyczne lub aparaty ortodontyczne. Najlepiej byłoby gdyby Pacjenci myli zęby po każdym posiłku, gdy nie jest to możliwe, wówczas powinno się je myć przynajmniej 2 razy dziennie przez 2 minuty. Obecnie coraz większym zainteresowaniem, ze względu na dużą skuteczność usuwania płytki bakteryjnej, cieszą się szczoteczki elektryczne typu 3D, z ruchami oscylacyjno-rotacyjno-pulsacyjnymi. Ważne jest stosowanie pasty zawierającej fluor. W zależności od zapotrzebowania- nadwrażliwość zębów, profilaktyka próchnicy, profilaktyka chorób przyzębia można wybrać odpowiednią pastę po konsultacji z lekarzem. W przypadku osób o podwyższonym ryzyku rozwoju próchnicy dentysta może zalecić stosowanie past o zwiększonej zawartości fluoru.
. - Odpowiednia dieta. Według zaleceń WHO z 2015 roku kluczowym czynnikiem znacznie redukującym ryzyko rozwoju próchnicy jest zmniejszenie ilości spożywanych cukrów w posiłkach, zwłaszcza dodawanych do pożywienia cukrów prostych i dwucukrów. Jeżeli mamy ochotę na coś słodkiego, powinniśmy spożyć to w czasie przyjmowania głównego posiłku, po którym umyjemy zęby. Pamiętać powinniśmy, aby przerwa między posiłkami wynosiła przynajmniej 2 godziny. Powinniśmy również unikać podjadania słodkich przekąsek między posiłkami i spożywania w tym czasie słodzonych napojów. Lepiej dla zdrowia naszych zębów będzie jeśli zjemy większą ilość słodyczy jednorazowo, niż mniejsze ilości kilka razy w ciągu dnia. Powinniśmy skierować naszą uwagę na zdrowe przekąski, takie jak orzechy, marchew, jabłka, które stymulując wydzielanie śliny i usuwając miękkie osady z powierzchni zębów działają wręcz przeciwpróchnicowo.
. - Dodatkowe elementy profilaktyki. W przypadku osób z grupy wysokiego ryzyka próchnicy (Pacjenci w trakcie leczenia ortodontycznego, cierpiący na kserostomię, niezdolni z różnych powodów do wykonywania prawidłowego szczotkowania zębów) lekarz może zalecić Pacjentowi stosowanie w domu preparatów o zwiększonej zawartości fluoru w postaci płukanek, żeli lub pianek do aplikowania w postaci okładów na specjalnych łyżkach. W przypadku dzieci zamieszkujących tereny o niskiej zawartości fluoru w wodzie pitnej lekarz może zalecić dodatkową suplementacje za pomocą tabletek lub kropli fluorkowych. Dentysta może również polecić stosowanie bezalkoholowych płukanek antyseptycznych zawierających związki hamujące rozwój płytki (chlorheksydyna) lub spowalniające proces jej powstawania (triklosan z kopolimerem), jako dodatkowy element ułatwiający utrzymanie należytej higieny jamy ustnej. Pamiętać należy, że stosowanie płukanek z chlorheksydyną dłużej niż dwa tygodnie może doprowadzić do przebarwienia zębów. Dodatkowym skutecznym sposobem na zapobieganie próchnicy, który może stosować Pacjent samodzielnie jest żucie gumy zawierającej ksylitol, sorbitol lub fluorek 10-20 minut po posiłku.
Reasumując, zapewnienie skutecznego efektu profilaktycznego umożliwiającego jak najdłuższe zachowanie zdrowego i sprawnego narządu żucia jest możliwe jedynie przez połączenie wysiłku lekarza i Pacjenta. Zadaniem lekarza jest zlecenie Pacjentowi stosowania odpowiednich środków i metod, które będą najbardziej odpowiadać indywidualnym potrzebom Pacjenta i motywowanie go do dbania o swoje zdrowie. Zadaniem Pacjenta natomiast jest sumienne stosowanie się do porad lekarza.